Δικαιώματα Επιβατών

Τα τελευταία τριάντα χρόνια, η κινητικότητα στην Ευρώπη έχει αυξηθεί κατά πολύ. Για εκατομμύρια πολίτες, τα ταξίδια είναι καθημερινή πραγματικότητα και, ουσιαστικά, ένα δικαίωμα.

Οι επιβάτες έχουν ανάγκη από ένα σύνολο κοινών αρχών, ώστε να μπορούν εύκολα να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά με το ταξίδι τους, ανεξάρτητα από το μέσο μεταφοράς που χρησιμοποιούν και από το εάν το ταξίδι τους πραγματοποιείται εξ ολοκλήρου εντός ενός μόνο Κράτους Μέλους, ενδοκοινοτικά ή πέρα από τα εξωτερικά σύνορα.

Γι' αυτόν το λόγο, η ΕΕ δεσμεύτηκε να τοποθετήσει τους επιβάτες στην καρδιά της πολιτικής για τις μεταφορές.

Τα δικαιώματά σας ως επιβάτη όταν ταξιδεύετε αεροπορικώς

Τα βασικά δικαιώματα αεροπορικών επιβατών αφορούν τα παρακάτω ζητήματα:

ΑμεΑ και άτομα με μειωμένη κινητικότητα

Με βάση τη νομοθεσία της ΕΕ, τα άτομα με αναπηρίες ή/και μειωμένη κινητικότητα προστατεύονται από τυχόν διακρίσεις εις βάρος τους κατά την κράτηση εισιτηρίου και την επιβίβαση. Δικαιούνται, επίσης, παροχής βοήθειας στα αεροδρόμια (κατά την αναχώρηση, κατά την άφιξη και κατά τη διαμετακόμιση) καθώς και εντός του αεροπλάνου. Προς διευκόλυνση της παροχής βοήθειας, συνιστάται να ενημερώνετε εκ των προτέρων σχετικά με τις ανάγκες σας.

Άρνηση επιβίβασης

Σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης σε μια πτήση, οι αεροπορικές εταιρείες υποχρεούνται να αναζητούν εθελοντές που προτίθενται να παραιτηθούν της κράτησής τους με αντάλλαγμα συγκεκριμένα οφέλη. Επιπλέον, ο αερομεταφορέας οφείλει να προσφέρει στους εθελοντές την επιλογή μεταξύ της επιστροφής των χρημάτων τους και της αλλαγής δρομολογίου.

Ενδέχεται να δικαιούστε αποζημίωση μεταξύ125€ και 600€, ανάλογα με την απόσταση της πτήσης και τις καθυστερήσεις που υποστήκατε πριν από την αλλαγή δρομολογίου. Εάν ο εθελοντής επιλέξει αλλαγή δρομολογίου, ο αερομεταφορέας οφείλει να παράσχει βοήθεια, εφόσον χρειάζεται, όπως, για παράδειγμα, φαγητό, πρόσβαση σε τηλέφωνο, ξενοδοχειακό κατάλυμα για μία ή περισσότερες διανυκτερεύσεις (εφόσον χρειάζεται) και μεταφορά μεταξύ αεροδρομίου και καταλύματος.

Ακύρωση

Δικαιούστε αποζημίωση ίση με αυτήν που χορηγείται σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης, εκτός εάν ενημερωθήκατε σχετικά με την ακύρωση τουλάχιστον 14 ημέρες πριν από την πτήση ή εάν άλλαξε το δρομολόγιό σας σε ώρες κοντά στις ώρες της αρχικής πτήσης ή εάν η αεροπορική εταιρεία μπορεί να αποδείξει ότι η ακύρωση οφείλεται σε εξαιρετικές συνθήκες.

Επιπλέον, ο αερομεταφορέας οφείλει να σας προσφέρει την επιλογή μεταξύ:

• Επιστροφής των χρημάτων του εισιτηρίου σας εντός επτά ημερών.
• Αλλαγή δρομολογίου για τον τελικό σας προορισμό υπό παρόμοιες συνθήκες
• και, εάν χρειάζεται, φροντίδα (τηλεφωνική επικοινωνία, αναψυκτικά, φαγητό, κατάλυμα, μεταφορά στο κατάλυμα).

Μεγάλες καθυστερήσεις

Δικαιούστε παροχής φροντίδας από την αεροπορική εταιρεία (τηλεφωνική επικοινωνία, αναψυκτικά, γεύματα, κατάλυμα, μεταφορά στον τόπο κατάλυσης) εάν η καθυστέρηση:

• Είναι ίση ή μεγαλύτερη από δύο ώρες, για πτήσεις 
  1 500 χλμ. ή λιγότερο.
• Είναι ίση ή μεγαλύτερη από τρεις ώρες, για μεγαλύτερες πτήσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή για άλλες πτήσεις μεταξύ 1 500 και 3 500 χλμ.
• Είναι ίση ή μεγαλύτερη από τέσσερις ώρες, για πτήσεις πάνω από 3 500 χλμ. εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εάν η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη από πέντε ώρες, και αποφασίσετε να μην συνεχίσετε το ταξίδι σας, δικαιούστε επίσης επιστροφή των χρημάτων σας για το εισιτήριο και αεροπορική μεταφορά στον τόπο από τον οποίο είχατε, αρχικά, ξεκινήσει το ταξίδι σας.

Αν φθάσετε στον τελικό προορισμό σας με καθυστέρηση τριών ή περισσοτέρων ωρών, δικαιούσθε αποζημίωση ίση με εκείνη που χορηγείται στην περίπτωση ματαίωσης της πτήσης σας, εκτός αν η αεροπορική εταιρεία είναι σε θέση να αποδείξει ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε έκτακτες περιστάσεις. Επίσης, είναι δυνατό να καταλογιστούν ευθύνες σε αεροπορικές εταιρείες για ζημίες που οφείλονται σε καθυστερήσεις.

Αποσκευές

Εάν χαθούν, καταστραφούν ή καθυστερήσουν οι αποσκευές σας, ενδέχεται να δικαιούστε αποζημίωση με ανώτατο όριο τα 220€ περίπου.

Ωστόσο, οι αεροπορικές εταιρείες δεν φέρουν ευθύνη αν έχουν λάβει όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα για την αποφυγή ζημιών ή αν ήταν αδύνατον να ληφθούν τέτοια μέτρα.
Εάν υποστούν φθορές οι αποσκευές σας, θα πρέπει να υποβάλετε απαίτηση από την αεροπορική εταιρεία εντός επτά ημερών από την παραλαβή των αποσκευών σας.
Σε περίπτωση καθυστερημένης παραλαβής των αποσκευών, η περίοδος αυτή μπορεί να είναι 21 ημέρες το ανώτερο.

Ταυτότητα αεροπορικής εταιρείας

Πρέπει να ενημερώσετε εκ των προτέρων ποια αεροπορική εταιρεία πρόκειται να διενεργήσει την πτήση σας. 

Οι αεροπορικές εταιρείες που έχουν κριθεί επικίνδυνες έχουν απογορευθεί ή περιοριστεί εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οργανωμένα ταξίδια

Οι διοργανωτές και οι λιανοπωλητές οργανωμένων ταξιδιών υποχρεούνται να παρέχουν ακριβείς, πλήρεις πληροφορίες σχετικά με τις κρατήσεις οργανωμένων ταξιδιών. Υποχρεούνται να τηρούν τους συμβατικούς όρους και να προστατεύουν τους επιβάτες σε περίπτωση αφερεγγυότητας. Τα ταξιδιωτικά πρακτορεία οφείλουν να παρέχουν ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τις κρατήσεις διακοπών, να συμμορφώνονται με τις συμβατικές υποχρεώσεις
και να προστατεύουν τους επιβάτες σε περίπτωση αφερεγγυότητας του διοργανωτή.

Διαφάνεια τιμών

Βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ, όταν αγοράζετε εισιτήριο για πτήσεις που αναχωρούν από αερολιμένα της ΕΕ, θα πρέπει να σας γίνονται σαφείς οι ισχύοντες όροι.
Η τελική τιμή προς καταβολή πρέπει να είναι φανερή ανά πάσα στιγμή, ενώ θα πρέπει να περιλαμβάνει τους ισχύοντες αεροπορικούς ναύλους, καθώς και τους ισχύοντες φόρους, τις χρεώσεις, τις πρόσθετες επιβαρύνσεις και τα τέλη που δεν είναι δυνατό να αποφευχθούν και μπορούν να προβλεφθούν τη στιγμή της δημοσίευσης. 
Πρέπει, επίσης, να εμφανίζεται η ανάλυση μεταξύ ναύλου, φόρων, χρεώσεων αεροδρομίου και, τέλος, όλων των υπόλοιπων χρεώσεων, πρόσθετων επιβαρύνσεων και τελών.

Τα προαιρετικά συμπληρώματα τιμής πρέπει να επικοινωνούνται με σαφή, διαφανή και μη διφορούμενο τρόπο κατά την έναρξη της διαδικασίας κράτησης, ενώ η αποδοχή τους από σας πρέπει να γίνεται στη βάση της "προαιρετικής επιλογής" (opt-in).

Τα δικαιώματά σας ως επιβάτη άλλων μέσων

Η Επιτροπή υιοθέτησε, το Δεκέμβριο του 2008, προτάσεις σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών στους τομείς θαλάσσιων μεταφορών και εσωτερικής ναυσιπλοΐας, καθώς και των μεταφορών με πούλμαν και λεωφορεία.

Ανάλογα με το πόσο σύντομα θα εγκριθούν οι προτάσεις αυτές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τα σχετικά δικαιώματα των επιβατών για αυτά τα πρόσθετα μέσα μεταφορών θα τεθούν σε ισχύ μέσα στα επόμενα χρόνια. 

Η αποτελεσματικότερη προστασία των επιβατών όταν ταξιδεύουν θα συμβάλει στη βελτίωση της εικόνας των δημόσιων μέσων μεταφοράς και θα ενθαρρύνει τον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των φορέων ώστε να αναπτυχθούν ανταγωνιστικές και ελκυστικές υπηρεσίες μεταφορών στην Ευρώπη.